Meldpunt Orgaanhandel van start

Vanaf maandag 7 februari 2022 is door de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) het Meldpunt Orgaanhandel van start gegaan. De NTS verzamelt via dit online meldpunt data over reisgedrag van of naar het buitenland voor orgaantransplantaties. Deze kennis moet bijdragen aan de strijd tegen illegale orgaanhandel. Medisch professionals kunnen met hun melding een belangrijke bijdrage leveren aan de veiligheid van patiënten en donoren.

Medisch professionals kunnen bij dit meldpunt anoniem informatie geven over transplantaties waarbij ontvangers of donoren hebben gereisd van of naar het buitenland. Bijvoorbeeld wanneer een patiënt een donornier heeft gekregen in het buitenland en met complicaties terugkeert in Nederland. Of als de transplantatie in Nederland is uitgevoerd, maar de donor en/of de ontvanger géén inwoner is van Nederland en er mogelijk sprake is geweest van dwang. De kennis die het melden oplevert, moet in de nabije toekomst bijdragen aan de strijd tegen orgaanhandel. Zowel nationaal als internationaal is hiervoor meer en betere kennis en samenwerking nodig. De informatie van de zorgprofessionals is cruciaal, zij kunnen met hun meldingen echt het verschil maken.

Veiligheid voorop

Merle van der Steen, die namens de NTS het meldpunt beheert, licht toe: “Binnen de donatie- en transplantatieketen staat de veiligheid van donoren en patiënten voorop. Een melding hoeft niet per se te gaan om illegale activiteiten. Elke melding helpt om zicht te krijgen op de reisbewegingen die patiënten en donoren maken voor een donatie of transplantatie. Een zorgverlener is vaak de eerste en soms enige die signalen van een mogelijk illegale donatie of transplantatie ziet. Door het verzamelen en delen van data over reisgedrag voor donaties en transplantaties krijgen we meer zicht hierop. Hierdoor kan er beter gestuurd worden op het voorkomen van illegale orgaanhandel. Het verzamelen van de data van zorgprofessionals over reisbewegingen is hierin een belangrijke eerste stap”.

Anoniem melden

De meldprocedure is zo ingericht dat de gegevens die gevraagd worden, niet herleidbaar zijn naar de patiënt en medisch professionals daarmee niet in conflict komen met het medisch beroepsgeheim. Over deze werkwijze heeft de NTS overlegd met het ministerie van VWS als opdrachtgever en met een aantal medisch professionals. Alleen als de anonimiteit van de melder en de patiënt gewaarborgd is en de informatie concreet en volledig genoeg is, worden de geanonimiseerde data verwerkt en internationaal gedeeld. 

Europese samenwerking 

Het Meldpunt Orgaanhandel verzamelt, beheert en deelt de informatie van de Nederlandse meldingen met internationale partners. De Nederlandse data gaan naar het Registry of International Travel for Transplantation Activity. Hier komen ook de data binnen van de andere Europese meldpunten, die worden beheerd door het ‘National Focal Point: travel for transplantation’ (NFP) in ieder land. Op deze manier wordt de aard en omvang van de problematiek internationaal in kaart gebracht.

Melding maken

Op de website van het Meldpunt Orgaanhandel kunt u een melding doen. Ook vindt u hier meer uitleg over hoe het werkt, hoe uw anonimiteit is gewaarborgd en wat er met uw melding gebeurd.