Een keuze invullen en doneren bij wilsonbekwame mensen
Sommige mensen kunnen niet zelf een keuze maken over het doneren van organen en weefsels. Bijvoorbeeld:
- iemand die dementie heeft
- iemand die verstandelijk beperkt is
Deze mensen begrijpen niet goed wat doneren van organen en weefsels is. Ze begrijpen ook niet wat er gebeurt als ze een keuze maken. Deze mensen noemen we wilsonbekwaam. Zij mogen daarom zelf geen keuze invullen in het register.
Iedereen vanaf 18 jaar staat in het register, dus ook wilsonbekwame mensen. Een wettelijke vertegenwoordiger van iemand die wilsonbekwaam is kan namens deze persoon een keuze invullen.
Wettelijk vertegenwoordiger
Een wettelijk vertegenwoordiger is een persoon die wettelijk bevoegd is om keuzes te maken voor mensen die wilsonbekwaam zijn. Voorbeelden van een wettelijk vertegenwoordiger zijn:
- Een curator of mentor die door een rechter is aangewezen.
- Een partner of ander familielid die door de rechter is aangewezen.
- Iemand die door de wilsonbekwame persoon schriftelijk is aangewezen.
Hoe komt een wilsonbekwaam persoon in het register?
Een wettelijke vertegenwoordiger kan een keuze invullen voor een wilsonbekwame persoon. Dit kan met DigiD Machtigen of via het papieren formulier. In beide gevallen ondertekent de wettelijk vertegenwoordiger namens iemand anders het formulier. Voor een wilsonbekwame persoon gelden dezelfde keuzes als voor andere mensen.
Heeft de wettelijke vertegenwoordiger geen keuze ingevuld, dan staat ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’ bij de naam van de wilsonbekwame persoon. Deze registratie is vervolgens niet geldig. Op deze manier wordt de positie van wilsonbekwame personen beschermd. Bij overlijden bespreekt de arts met de partner, familie of de wettelijk vertegenwoordiger* of de persoon wel of geen donor wordt.
Wat gebeurt er bij overlijden?
Bij het overlijden bekijkt de arts de keuze van een persoon. Vervolgens moet de arts uitzoeken of deze persoon bij de registratie wilsbekwaam was en of de registratie rechtsgeldig is. Dit doet de arts op twee manieren:
- door een gesprek met de partner, familie of de wettelijk vertegenwoordiger,
- en door het bekijken van medische gegevens van de persoon.
Zo beschermen we de kwetsbaarheid van wilsonbekwame personen.
Staat de wilsonbekwame persoon geregistreerd als orgaandonor, dan moet de partner, familie of wettelijk vertegenwoordiger* de keuze bevestigen.
Staat bij de wilsonbekwame persoon ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’ vermeld, dan is de registratie niet geldig. De arts bespreekt met de partner, familie of de wettelijk vertegenwoordiger* of de persoon wel of geen donor wordt.
*De rol van de wettelijk vertegenwoordiger vervalt bij het overlijden van de wilsonbekwame persoon. De wettelijk vertegenwoordiger wordt alleen in de gesprekken betrokken als de wilsonbekwame persoon nog niet overleden is.
Hoe vul ik een keuze in voor iemand die niet zelf kan kiezen?
Als iemand wilsonbekwaam is, mag deze persoon niet zelf een keuze maken en invullen. Denk bijvoorbeeld aan iemand die dement is. Mensen die niet zelf kunnen kiezen,
hebben vaak een wettelijk vertegenwoordiger. Bijvoorbeeld hun moeder of broer. De vertegenwoordiger mag de keuze maken over orgaandonatie. En deze keuze invullen.
De keuze kan door de vertegenwoordiger worden ingevuld op twee manieren:
1. Via donorregister.nl met DigiD machtigen
- U logt in met DigiD machtigen
- U vult het formulier in voor iemand die niet zelf kan kiezen
- U bevestigt deze keuze
2. Met het papieren formulier.
- Vraag een papieren formulier aan.
- U vult het formulier in voor iemand die niet zelf kan kiezen
- Bij onderdeel C vult u in: Ja
- U zet uw handtekening op het formulier en stuurt het formulier op